Chłoniaki to choroba nowotworowa białych ciałek krwi - limfocytów.

Białe ciałka krwi są elementem systemu odpornościowego organizmu. Istotą choroby nowotworowej układu chłonnego jest patologia limfocytów, które dzielą się i wzrastają bez jakiegokolwiek porządku Zmienione nowotworowo inicjują chorobę w węzłach chłonnych, gdzie miały za zadanie chronić nas przed chorobami.

Nowotwory układu chłonnego dzielą się na dwie główne grupy:

- pierwszą stanowi ziarnica złośliwa,

- drugą - nieziarnicze chłoniaki złośliwe.

Choroba może występować w jednym lub w wielu węzłach chłonnych, a nawet w innych narządach, takich jak: wątroba, szpik kostny czy śledziona. Chłoniaki nieziarnicze stanowią 4-5% nowotworów złośliwych w Polsce. Zapadalność w naszym kraju ma tendencję wzrostową, podobnie jak w krajach uprzemysłowionych, głównie w Stanach Zjednoczonych: zachorowalność wzrasta o około 5% rocznie. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem, osiągając szczyt w siódmej dekadzie życia.

Objawy choroby limfocytów:

- niebolesne powiększenie węzłów chłonnych,

- niewyjaśniona gorączka,

- nocne pocenie się,

- stałe uczucie zmęczenia,

- utrata masy ciała,

- świąd lub miejscowe zaczerwienienie skóry.

Występowanie powyższych objawów nie jest jednoznaczne z zachorowaniem na chłoniaka.

Ale uwaga! Nie powinniśmy lekceważyć jednoczesnego wystąpienia kompleksu objawów. Chłoniaki rozwijają się bardzo szybko, dlatego ważna jest obserwacja własnego ciała oraz możliwie wczesna diagnostyka. Powinniśmy pamiętać, że tylko lekarz jest w stanie ocenić, czym są spowodowane objawy. Szczególnie istotne jest, by nie czekać, aż pojawi się ból.

ROZPOZNANIE CHŁONIAKA

Objawy chłoniaka

Gdy pacjent zgłasza się do lekarza z powodu utrzymującego się powiększenia węzła lub grupy węzłów chłonnych, a powiększeniu towarzyszy szybka utrata wagi ciała, osłabienie, gorączka i poty

- to można podejrzewać rozsiew chłoniaka w ustroju.

Jak rozpoznajemy chłoniaka?

Chłoniaki są grupą chorób, należy więc jak najszybciej określić dokładnie jego podtyp, aby zastosować jak najlepsze leczenie. Rozpoznanie ustalone przez lekarza opiera się na szerego badań dodatkowych. Do podstawowych należy zaliczyć badanie histopatplogiczne węzła chłonnego lub wycinka narządu pozalimfatycznego zajętego procesem nowotworowym. Pobranie wycinka narządu do badania histopatplogicznego.

Choć pobranie czegoś z naszego ciała do badania brzmi groźnie, nie należy się tego obawiać. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, a pobranie wycinka tkanki nie powoduje upośledzenia funkcjonowania organizmu. Pobrany chirurgicznie materiał lekarz ocenia pod mikroskopem oraz bada obecność specyficznych enzymów w komórkach nowotworowych [ tzw. Testy cytochemiczne ].

Badanie immunofenotypowe komórek chłoniakowych.

Jest to test pozwalający określić, jakie substancje pływają po powierzchni komórek nowotworowych i w ich wnętrzu.

Badanie morfologii krwi oraz szpiku kostnego.

Badanie to wykonuje się celem określenia, czy doszło do rozsiewu chłoniaka po całym organizmie.

LECZENIE CHŁONIAKÓW

Ocena złośliwości chłoniaków

Dla potrzeb klinicznych określa się, czy dany chłoniak jest o małej czy też o wysokiej złośliwości. Chłoniaki o małej złośliwości stanowią ponad 70% wszystkich chłoniaków, w tej grupie występują chłoniaki: centroblastyczno-centrocytowe, limfo-cytowe, limfoplazmocytowe i centrocytowe. W nowych klasyfikacjach WHO przewlekłą białaczkę limfatyczną również zalicza się do chłoniaków.

Jak leczymy chłoniaki?

Leczenie chłoniaka zależy od:

- rodzaju i stopnia złośliwości,

- ciężkości objawów klinicznych,

- umiejscowienia zmian.

Podstawowa metodą leczenia jest chemioterapia.

W chłoniakach o niskim stopniu złośliwości dobre rezultaty uzyskuje się po zastosowaniu fludarabiny, w takich samych schematach, jak w przewlekłej białaczce limfatycznej, chociaż nadal używa się leków standardowych, takich jak: chlorambucil , cyklofosfamid , prednizon i inne.

W chłoniakach o wysokim stopniu złośliwości stosuje się kursy intensywnej chemioterapii, złożonej z kilku leków przeciwnowotworowych, a w niektórych przypadkach nawet podaje się wysokodozowaną chemioterapię z przeszczepianiem szpiku kostnego.

Dr med. Wiesław S.Nowak